Obuwie chroni stopy przed urazami oraz niekorzystnym wpływem warunków atmosferycznych. Niestety pierwszoplanowe przeznaczenie obuwia jest mało istotne, dla większości ludzi buty mają ładnie wyglądać, reszta już jest mało istotna. Sporo rodziców również poddaje się ogólnym trendom mody, co skutkuje często zniekształcaniem stóp. Należy pamiętać, że buty wywierają szczególny wpływ na rosnące nogi dziecka.
Obuwie dla dzieci powinno być dostosowane do zajęć wykonywanych przez nie, oraz trybu życia i warunków pogodowych.
Dzieciom, które jeszcze nie chodzą, nie należy zakładać bucików. Jak najdłużej powinny uczyć się chodzić bez butów na różnorodnym podłożu ( piasek, trawa, dywan, kafelki ). Zakładanie butów w domu zabiera dzieciom możliwość poznawczą i prawidłowego przetaczania.
Buty powinny spełniać pewne wymogi, aby były dobre i zdrowe dla stóp :
*Rozmiar :
dostosowany do długości stopy ok. 0,5-1 cm luzu.Zbyt dopasowane i krótkie zniekształcają stopy.
*Szerokość :
przy palcach szerokie, tak aby w czasie obciążenia mogły być proste. Nosek buta nie może uciskać palców. Obuwie zbyt wąskie, uniemożliwia pracę mięśni i powoduje rozciąganie więzadeł utrzymujących łuk sklepienia poprzecznego stóp.
*Podeszwa:
niezbyt miękka, ale elastyczna powinna zginać się w 1/3 długości. Powinna mieć ścięty nosek i piętę i lekko uniesioną przednią część, aby umożliwić pełne i prawidłowe przetaczanie całej stopy.
(szczególnie wskazana jest dla dzieci, które „chwytają” palcami stojąc – zginają je ). Elastyczność podeszwy pozwala na wyczuwanie podłoża, chroni przed urazami i amortyzuje wstrząsy nierównego terenu.
*Ciężar:
buty muszą być stosunkowo lekkie, tak żeby można było łatwo przenosić stopę do przodu. Jeśli są ciężkie dziecko przenosi stopę bokiem i ciągnie ją po podłożu ustawiając płasko i koślawo. Następstwem jest koślawienie kolana i skręcanie biodra do środka.
*Zapiętek:
dobrze trzymający piętę
*Cholewka:
nie może być wysoka, stopa musi mieć możliwość zginania i prostowania w stawie skokowym, ruchy te są konieczne w czasie chodzenia.
Buty mają wzmacniać stabilizację stopy, ale nie mogą ograniczać fizjologicznych ruchów podczas chodzenia i jej uciskać.
Niestety większość butów dla dzieci nie spełnia powyższych wymogów. Są za ciężkie, zbyt sztywne , uniemożliwiają przetaczanie stopy, nie zapewniają dobrej amortyzacji i prawidłowego podparcia.
Wkładki ortopedyczne:
wkładki ortopedyczne zleca tylko i wyłącznie lekarz specjalista.
Muszą być dobrane indywidualnie i dostosowane do możliwości funkcjonalnych stopy.
Jednakże trzeba dobrze rozważyć czy są potrzebne, gdyż wkładki nie zastąpią pracy mięśni stopy i całej nogi, można powiedzieć, że uniemożliwiają podparcie na trzech fizjologicznych punktach podparcia .
Mogą być zalecone tylko i wyłącznie po dokładnej analizie nieprawidłowości nie tylko stóp ale i postawy dziecka.
M.Borecka,I.Gelleta. Wady postawy i stóp u dzieci, wyd.PZWL